[ Pobierz całość w formacie PDF ]

asymiluje i ma
184
ona właściwości słodzące 350 razy większe ni\ sacharoza
zawarta AV cukrze.
Jej główną zaletą jest to, \e zachowuje się stabilnie vf środowisku kwasowym i znosi średnią temperaturę.
To uczyniło z niej najbardziej rozpowszechniony słodzik syntetyczny a\ do czasów pojawienia się aspartamu.
Cyklamaty
Cyklamaty są o wiele mniej znane, choć odkryto je ju\ w 1937 roku. Syntetyzuje się je z benzenu, a ich
właściwości słodzące są mniejsze ni\ sacharyny. Niestety, mają wyrazny
nieprzyjemny posmak.
Ich zaletą jest natomiast to, \e są zupełnie odporne na działaaie wysokiej temperatury. Najczęściej u\ywa się
cyk-lamatu sodu, ale tak\e cyklamatu wapnia i kwasu cyklamicz-nego.
Aspartam
Został wynaleziony w roku 1965 w Chicago przez Jamesa Schlattera, naukowca z Laboratoriów Searle. Jest
mieszanką dwóch naturalnych aminokasów: kwasu aspartowego i fenylo-
alaniay.
Aspartam ma właściwości słodzące 180 do 200 razy większe ni\ sacharoza. Nie ma gorzkiego posmaku. Podczas
degustacji jego smak oceniany jest jako czysty.
Ponad sześćdziesiąt krajów u\ywa go obecnie do produkcji produktów spo\ywczych i napojów.
Słodziki syntetyczne były przez długie lata przedmiotem
bardzo szerokiej dyskusji.
Chodziło przede wszystkim o sacharynę, którą podejrzewano o właściwości rakotwórcze. Jednak wydaje się, \e
codzienne spo\ywanie niewielkich dawek nie przynosi \adnych skutków toksycznych. (Niebezpieczne mo\e być
dopiero
185
przyjmowanie 2,5 mg na kilogram wagi ciała, co dawałoby 60 do 80 kilogramów cukru w wypadku osoby
dorosłej. Jednak niektóre kraje, na przykład Kanada, wprowadziły zakaz stosowania tego słodzika.
Cyklamaty równie\ rodziły wiele podejrzeń i w roku 1969 zostały nawet zakazane w Stanach Zjednoczonych.
Tak\e aspartam, od samego momentu pojawienia się, stał się przedmiotem podobnych polemik, a jednak
wszystkie badania potwierdzają, \e nawet w większych ilościach jest pozbawiony jakiegokolwiek działania
toksycznego. Zostało to oficjalnie przyznane przez FDA (Food and Drug Administ-ration) w Stanach
Zjednoczonych.
Aspartam mo\e występować pod dwoma postaciami:
" w pastylce, która szybko rozpuszcza się w ciepłych i zimnych napojach,
" w proszku, szczególnie polecanym do robienia deserów
i ró\nych dań.
Jedna pastylka ma właściwości słodzące równe pięcio-gramowej kostce cukru i zawiera 0,07 g węglowodanów
przyswajalnych. Jeśli chodzi o proszek, jedna ły\eczka od kawy ma te same właściwości, co ły\eczka cukru
sypkiego i zawiera 0,5 g węglowodanów przyswajalnych.
W roku 1980 dzienna przyswajalna dawka, zatwierdzona przez WHO, wynosiła 2 pastylki na kilogram wagi
ciała. Innymi słowy, osoba wa\ąca 60 kilogramów mogłaby spo\ywać do 120 tabletek dziennie i, nawet po
dłu\szym czasie, nie zaobserwowałoby się u niej jakiegokolwiek zatrucia tym produktem. Ta sama norma
przyjęta została w latach 1984 i 1987 przez Naukowy Komitet Od\ywiania Ludzkiego przy Europejskiej
Komisji Gospodarczej.
Ale uwaga ze słodzikami! Choć pewne jest, \e nie mają one właściwości toksycznych, na dłu\szą metę mogą
powodować zaburzenia metabolizmu. Organizm wyczuwa słodki
186
smak, p>rzygoto\vuje się do trafienia węglowodanów, atu nic się nie pojawia. Jeśli vi ciągu dnia został spo\yty
słodzik, jakakolwiek konsumpcja prawdziwych węglowodanów w innym momencie mo\e spowodować u
niektórych osób anormalnie wysoki poziom cukru we krwi, a w końcu równie\ hipoglikemie reakcyjną.
Powy\sze stwierdzenie lao\emy zinterpretować następująco: organizm, sfrustrowany spo\yciem słodzika, odbija
sobie straty, kiedy pojawiają się w nim prawd2iwe węglowodany i maksymalnie ułatwia ich przy-swajalność w
jelicie. TaA silne trawienne działanie na węglowodany pociąga za so"bą podwy\szenie się poAionru cukru we
krwi (znaczniejsze ni\ przy normalnym trawieniu danego węglowodanu). Skutkiem tego jest wzrost stę\enia
insuliny we krwi, co w konsekwencji prowadzi do obni\onego poziomu cukru w orgaaizmie. Jednak nadmiar
insuliny, będący czynnikiem powodującym magazynowanie tłuszczów, oraz-zbyt niski poziom cukru wywołują
w efekcie uczucie głodu. Mo\emy więc spokojnie zapytać, czy spo\ywanie słodzików nie sprzyja pośrednio
przybieraniu na wadze?
Zastanówmy się teraz nad samą kwestią slodlciego smaku: choć wiemy, \e odczuwanie go jest wrodzone, a
przynajmniej bardzo wcześnie nabywane  ju\ podczas cią\y matki, często skłonności dziecka do niego są, przy
udzia_le rodziców, wzmacniane ju\ od najmłodszych lat, gdy\ łakocie i  słodkości" stają si
czułości i nagrody.
Trzeba od najwcześniejszego dzieciństwa czuwać, by v dziecku nie pojawiła się; taka przesadna miłość do
słodyczy i sprawiać, aby znajdowało upodobanie w innych podstawo-W7ch smakach - kwa^nyrn i gorzkim.
Dla dziecka lub nastolatka  nie zatrutego" cukrem napoje stodzone słodzikami mogą być pewną fonną
przejściową między słodzonym napojem gazowanym a wodą. Musisz t>o\viem wiedzieć, \e \voda jest jedynym
napojem, który
187
dziecko powinno pić do obiadu i kolacji. Na podwieczorek mo\na mu te\ dać świe\y sok owocowy lub mleko,
unikać natomiast słodzonych napojów gazowanych.
Przecie\ na dłu\szą metę nale\y odzwyczaić się od słodkiego smaku, a słodziki syntetyczne przynoszą wręcz
odmienne rezultaty. Trzeba więc strzec się wszelkiej  złudno-ści artykułów spo\ywczych".
Zwłaszcza \e przemysł rolno-spo\ywczy proponuje nam równie\ proteiny mające smak tłuszczów, byśmy mogli
zastąpić nimi te ostatnie w naszym po\ywieniu!
Tak więc stosowanie słodzików syntetycznych powinno być tylko przejściowe. Jest bowiem po\ądane stopniowe
odzwyczajanie się od słodkiego smaku.
Alkohole wodorotlenowe
W całej gamie  fałszywych cukrów" mamy równie\ do czynienia z alkoholami wodorotlenowymi czy te\
masowymi słodzikami, które często dodaje się do niektórych produktów (do czekolady, gumy do \ucia i
cukierków), gdy\ nawet kilka miligramów tych substancji daje słodki smak.
Jedyna istotna ró\nica między nimi a cukrem jest taka, \e nie powodują próchnicy zębów. W istocie mają
praktycznie takie same wartości energetyczne i uwalniają w okrę\nicy kwasy tłuszczowe, które są następnie
wtórnie przyswajane.Ich IG jest ró\ny, waha się od 25 do 65. W związku z fermentacją brzuszną mogą nawet
powodować" wzdęcia i biegunkę.
Innymi słowy, w przeciwieństwie do tego, co tak często słyszymy, stosowanie słodzików syntetycznych wcale
nie przeszkadza w tyciu, a ju\ na pewno nie pomaga w chudnięciu...
Pojęcie  bez cukru" często kryje za sobą obecność takich alkoholi wodorotlenowych, jak: sorbitol, mannitol,
ksylitol, słód zbo\owy, laktikol, lykasin, polidekstroza itd...
188
Fruktoza
W przeciwieństwie do opisanych powy\ej słodzików fruktoza ma liczne zalety. Po pierwsze, nie jest słodzikiem
syntetycznym ze wszystkimi jego złymi skutkami ubocznymi, o których wspominaliśmy. Mo\emy ją bowiem
zaklasyfikować jako  cukier naturalny". Po drugie, jej IG jest bardzo niski (20). Po trzecie, gęstość fruktozy jest
taka sama jak sacharozy, co pozwala na łatwe stosowanie jej w cukiernictwie.
Osoby otyłe i cukrzycy powinni jednak u\ywać fruktozy z umiarem, gdy\ wykazano, i\ u osób wra\liwych mo\e
ona znacznie podnieść poziom trójglicerydów. [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • wyciskamy.pev.pl